Szkolnictwo branżowe (branżowe szkoły I stopnia, branżowe szkoły II stopnia, technika i szkoły policealne) rozszerza się o kolejne nowe zawody.

Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 18 stycznia 2023 zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (Dz. U. z dnia 26 stycznia 2023, poz. 183) wprowadza do systemu oświaty aż dziewięć nowych zawodów. Poniżej przedstawiamy je  alfabetycznie.

Administrator produkcji filmowej i telewizyjnej – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: AUD.10. Administracja dokumentowa i finansowa produkcji audiowizualnej. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w rocznej szkole policealnej. 

Animator rynku książki – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: PGF.09. Organizacja i

Zarządzanie przedsiębiorstwem księgarskim oraz relacjami z klientami. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej.

Operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: CHM.07. Prowadzenie działań operacyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami.  Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia. Zawód ten będzie stanowił również „podbudowę” do kształcenia w zawodzie technik gospodarki odpadami.

Operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: DRM.09. Obsługa i monitorowanie urządzeń i maszyn sterowanych cyfrowo do produkcji drzewnej. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w branżowej szkole I stopnia. Zawód ten zastąpi dotychczasowy zawód mechanik-operator maszyn do produkcji drzewnej (kształcenie w dotychczasowym zawodzie rozpoczęte przed dniem 1 września 2023 r. będzie prowadzone do zakończenia cyklu kształcenia zgodnie z dotychczasowymi przepisami rozporządzenia).

Pracownik pomocniczy operatora maszyn i urządzeń gospodarki odpadami – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: CHM.08. Prowadzenie działań związanych z operowaniem maszynami i urządzeniami w gospodarce odpadami. W zawodzie tym będą mogły kształcić się wyłącznie osoby z niepełnosprawnością intelektualną w stopniu lekkim w branżowej szkole I stopnia.

Technik animacji filmowej – kwalifikacja wyodrębniona w zawodzie: AUD.11. Realizacja produkcji filmowej techniką animacji. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w dwuletniej szkole policealnej. 

Technik aranżacji wnętrz – kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie: BUD.34. Wykonywanie dekoracji ściennych, sufitowych i posadzkarskich we wnętrzach; BUD.35. Wykonywanie projektów aranżacji wnętrz. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum.

Technik gospodarki odpadami – kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie: CHM.07. Prowadzenie działań operacyjnych związanych z gospodarowaniem odpadami; CHM.09. Organizowanie i prowadzenie prac związanych z zagospodarowaniem odpadów. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami nauczanego w branżowej szkole I stopnia).

Technik przemysłu drzewnego – kwalifikacje wyodrębnione w zawodzie: DRM.09. Obsługa i monitorowanie urządzeń i maszyn sterowanych cyfrowo do produkcji drzewnej; DRM.10. Planowanie i organizacja procesów w przemyśle drzewnym. Kształcenie w tym zawodzie będzie realizowane w technikum oraz branżowej szkole II stopnia (na „podbudowie” zawodu operator maszyn i urządzeń przemysłu drzewnego nauczanego w branżowej szkole I stopnia; absolwenci branżowej szkoły I stopnia kształcący się w zawodzie mechanik-operator maszyn do produkcji drzewnej również będą mogli kontynuować naukę w branżowej szkole II stopnia). 

Kształcenie w zakresie wszystkich wyżej wymienionych zawodów będzie mogło być prowadzone również na kwalifikacyjnych kursach zawodowych lub kursach umiejętności zawodowych. 

W związku z wprowadzeniem nowych zawodów (na wnioski właściwych ministrów) do klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego, rozporządzenie wprowadza również zmiany w zakresie nazwy „branża chemiczna” na „branża chemiczna i ochrony środowiska” oraz zmiany nazwy „branża poligraficzna” na „branża poligraficzno-księgarska”, a także przenosi zawód technik księgarstwa z „branży handlowej” do „branży poligraficzno-księgarskiej”. 

Wymieniony zawody mogą być wprowadzone już z dniem 1 września 2023 roku, z jednym wyjątkiem: kształcenie w zawodzie technik gospodarki odpadami w branżowej szkole II stopnia będzie mogło rozpocząć się najwcześniej w roku szkolnym 2026/2027. Przyjęte rozwiązanie jest uzasadnione realizacją nauczania zawodu technik gospodarki odpadami na „podbudowie” nowego zawodu operator maszyn i urządzeń gospodarki odpadami, który będzie mógł być nauczany w branżowej szkole I stopnia od dnia 1 września 2023 r. 

Oczekiwane efekty wprowadzonych zmian rozporządzenia to przede wszystkim wysoka jakość kształcenia zawodowego oraz lepsze dostosowanie oferty szkół prowadzących kształcenie zawodowe do potrzeb rynku pracy. Dla jednostek systemu oświaty zmienione rozporządzenie daje  możliwość kształcenia w nowych zawodach, możliwość prowadzenia kształcenia w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w nowych zawodach, a dla organów prowadzących szkoły prowadzące kształcenie zawodowe  - poszerzenie oferty kształcenia zawodowego i ustawicznego prowadzonego w tych szkołach. Instytucje rynku pracy i podmioty prowadzące działalność oświatową mają możliwość uruchomienia kwalifikacyjnych kursów zawodowych dla osób dorosłych w zakresie kwalifikacji wyodrębnionych w nowych zawodach.

Dla przypomnienia, w bieżącym roku szkolnym (od 1 września 2022 roku) do systemu oświaty wprowadzono sześć nowych zawodów: 

• Monter konstrukcji targowo-wystawienniczych;
• Technik obsługi przemysłu targowo-wystawienniczego;
• Technik montażu i automatyki stolarki budowlanej;
• Technik izolacji przemysłowych;
• Technik elektroautomatyk okrętowy;
• Technik przemysłu jachtowego.

O nowych zawodach w klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego (począwszy od roku szkolnego 2019/2020) można przeczytać w artykule Zawody potrzebne na rynku pracy - prognoza 2022 i nowe zawody

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 - prawo oświatowe (tekst ujednolicony) – art.46 ust.1 pkt 1 i 2
• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 18 stycznia 2023 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 15 lutego 2019 r. w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego
• Rozporządzenie Ministra Edukacji i Nauki z dnia 26 stycznia 2022 roku zmieniające rozporządzenie w sprawie ogólnych celów i zadań kształcenia w zawodach szkolnictwa branżowego oraz klasyfikacji zawodów szkolnictwa branżowego

Jadwiga Osińska

29-01-2023