22 grudnia 2020 r. Prezydent podpisał ustawę z dnia 19 listopada 2020 r. o zmianie ustawy – Karta Nauczyciela oraz niektórych innych ustaw, wprowadzającej m.in. zmiany w zakresie odpowiedzialności dyscyplinarnej nauczycieli.
Jakim modyfikacjom ulegają zapisy Karty Nauczyciela w tej kwestii?
1. Wydłużony został czas na zawiadomienie rzecznika dyscyplinarnego o podejrzeniu popełnienia czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, a także doprecyzowano kiedy nie dochodzi do zawiadomienia rzecznika dyscyplinarnego.
Według nowych przepisów nie zawiadamia się rzecznika dyscyplinarnego o podejrzeniu popełnienia czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, jeżeli okoliczności bezspornie wskazują, że nie doszło do popełnienia takiego czynu. Natomiast na zawiadomienie dyrektor czy też organ prowadzący, jeśli czyn został popełniony odpowiednio przez nauczyciela lub dyrektora, mają 14 dni od dnia powzięcia informacji o popełnieniu czyny.
„Art. 75. 2a. Kar porządkowych, o których mowa w ust. 2, nie wymierza się za popełnienie czynu naruszającego prawa i dobro dziecka. O podejrzeniu popełnienia przez nauczyciela czynu naruszającego prawa i dobro dziecka dyrektor szkoły, a w przypadku podejrzenia popełnienia takiego czynu przez dyrektora szkoły – organ prowadzący szkołę, zawiadamia rzecznika dyscyplinarnego, o którym mowa w art. 83, nie później niż w terminie 14 dni od dnia powzięcia wiadomości o podejrzeniu popełnienia czynu, chyba że okoliczności bezspornie wskazują, że nie doszło do popełnienia takiego czynu.”
2. Określono termin na złożenie wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego oraz dokonano zmiany okresu, w którym może być wszczęte postępowanie dyscyplinarne
Nowelizowane zapisy:
- wskazują maksymalny termin na złożenie przez rzecznika dyscyplinarnego wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego – termin to - nie później niż 3 miesiące od dnia wszczęcia postępowania wyjaśniającego.
- wydłużają termin na wszczęcie postępowania - postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 5 miesięcy (było 3 miesiące) od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu (z wyłączeniem czynów stanowiących przestępstwo). Jednocześnie uchylony zostaje zapis, który wskazywał, że jeżeli czyn narusza prawa i dobro dziecka postępowanie dyscyplinarne może być wszczęte także po upływie 3 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6 ww. ustawy.
- skracają okres z 3 do 2 lat od popełnienia czyny, po upływie którego nie może być wszczęte postępowanie dyscyplinarne – wyłączając czyny będące przestępstwem.
„Art. 85. 3. Po przeprowadzeniu postępowania wyjaśniającego, nie później niż w ciągu 3 miesięcy od dnia wszczęcia tego postępowania, rzecznik dyscyplinarny, za zgodą organu, który go powołał, kieruje do komisji dyscyplinarnej pierwszej instancji wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego albo wydaje postanowienie o umorzeniu postępowania wyjaśniającego.”
„3a. Jeżeli nauczyciel, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg terminu, o którym mowa w ust. 3, ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.”
„Art. 85o. 1. Postępowanie dyscyplinarne nie może być wszczęte po upływie 5 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6, oraz po upływie 2 lat od popełnienia tego czynu.”
„3. Jeżeli nauczyciel, którego dotyczy postępowanie wyjaśniające, z powodu nieobecności w pracy nie ma możliwości złożenia wyjaśnień, bieg pięciomiesięcznego terminu, o którym mowa w ust. 1, nie rozpoczyna się, a rozpoczęty ulega zawieszeniu do dnia jego stawienia się do pracy.”
„7. Jeżeli czyn narusza prawa i dobro dziecka postępowanie dyscyplinarne może być wszczęte także po upływie 3 miesięcy od dnia powzięcia przez organ, przy którym działa komisja dyscyplinarna pierwszej instancji, wiadomości o popełnieniu czynu uchybiającego godności zawodu nauczyciela lub obowiązkom, o których mowa w art. 6.”
3. Dookreślono przepisy odnośnie zawieszenia nauczycieli oraz dyrektora szkoły w pełnieniu obowiązków
Dotychczas dyrektor szkoły zobligowany był do zawieszenia w pełnieniu obowiązków nauczyciela, który dopuścił się czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, także gdy waga czynów jest niska, i nie było celowe odsuwanie nauczyciela od pełnienia obowiązków, co potwierdzała wnioskowana przez rzecznika dyscyplinarnego kara - nagany z ostrzeżeniem, a tym samym komisja dyscyplinarna w konsekwencji uchylała decyzję ze względu na zaistniałe okoliczności. Aby unikać takich sytuacji w art. 85t. ust. 2 dodany został zapis, który precyzuje, kiedy dyrektor zobowiązany jest zawiesić nauczyciela, a organ prowadzący szkołę – nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły tj: jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, chyba że we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1 ww. ustawy (nagana z ostrzeżeniem), i jednocześnie ze względu na powagę i wiarygodność zarzutów niecelowe jest odsunięcie nauczyciela albo nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły od wykonywania obowiązków w szkole.
„Art. 85t. 2. Dyrektor szkoły zawiesza w pełnieniu obowiązków nauczyciela, a organ prowadzący szkołę – nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły, jeżeli wszczęte postępowanie karne lub złożony wniosek o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego dotyczy czynu naruszającego prawa i dobro dziecka, chyba że we wniosku o wszczęcie postępowania dyscyplinarnego rzecznik dyscyplinarny wnosi o orzeczenie kary dyscyplinarnej, o której mowa w art. 76 ust. 1 pkt 1, i jednocześnie ze względu na powagę i wiarygodność zarzutów niecelowe jest odsunięcie odpowiednio nauczyciela albo nauczyciela pełniącego funkcję dyrektora szkoły od wykonywania obowiązków w szkole.”
W ustawie znalazły się także przepisy przejściowe, które wskazują, że do postępowań wyjaśniających i dyscyplinarnych wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie znowelizowanych przepisów stosuje się przepisy dotychczasowe.
„Art. 7. 1. Do postępowań wyjaśniających oraz postępowań dyscyplinarnych wobec nauczycieli wszczętych i niezakończonych przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe.
2. W przypadku, gdy postępowanie wyjaśniające zostało wszczęte przed dniem wejścia w życie niniejszej ustawy, a do tego dnia nie zostało wszczęte postępowanie dyscyplinarne, do postępowania dyscyplinarnego wszczętego po dniu wejścia w życie niniejszej ustawy stosuje się przepisy dotychczasowe."
Zmiany w Karcie Nauczyciela wejdą w życie po upływie 14 dni od dnia ogłoszenia ustawy w Dzienniku Ustaw, czyli 19 stycznia 2021 r.
28-12-2020
