Archiwalne | Statut technikum po nowemu, czyli kiedy i jak?

Obecnie ze względu na zmianę ustroju szkolnego w zakresie statutów mamy do czynienia ze swego rodzaju dualizmem prawnym. W systemie już funkcjonują szkoły, których statuty utworzono na podstawie przepisów Prawa oświatowego, a w szczególności ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę – Prawo oświatowe (art. 322 ust. 1 i 3) i są to przedszkola, szkoły podstawowe, branżowe szkoły I stopnia, szkoły policealne, szkoły specjalne przysposabiające do pracy. Natomiast funkcjonowanie czteroletnich techników i trzyletnich liceów ogólnokształcących ciągle jeszcze określają ich statuty opracowane na podstawie rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej z dnia 21 maja 2001 r. w sprawie ramowych statutów publicznego przedszkola oraz publicznych szkół (Dz. U. z 2001, poz. 624 z póź. zm.). Taka sytuacja prawna wynika z zapisów art. 322 ust. 2 ustawy wprowadzającej. Jego treść wskazuje, że ww. szkoły do dnia 30 listopada 2019 r.muszą uchwalić nowe statuty, utworzone na podstawie przepisów ustawy – Prawo oświatowe. Delegację do ich opracowania stanowi art. 322 ust. 4, z którego zapisów wynika, że statuty dla szkół nowego ustroju wprowadzonego reformą oświatową przygotowuje i uchwala rada pedagogiczna. Warto przy tym pamiętać, iż zgodnie z art. 364 ustawy z dnia 14 grudnia 2016 r. Przepisy wprowadzające ustawę - Prawo oświatowe statuty dotychczasowych czteroletnich techników sporządzone na podstawie ww. rozporządzenia wydanego na podstawie art. 60 ust. 2 ustawy o systemie oświaty muszą być nowelizowane. A zatem od 1 grudnia 2019 r. - najpóźniej w szkole kształcącej na poziomie technikum musi obowiązywać statut określający funkcjonowanie pięcioletniego technikum, będzie on także zawierał postanowienia dotyczące klas dotychczasowego czteroletniego technikum (art. 322 ust. 9 ustawy wprowadzającej).

Obowiązkiem szkoły jest dbanie o to, aby jej statut nie był sprzeczny z przepisami prawa oraz spełniał wymogi przez nie określone. Podstawą do opracowania statutu jest ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe, ale nie tylko. Samo wprowadzenie do wyliczenia w art. 98 ust. 1 Prawa oświatowego, które brzmi „Statut zawiera w szczególności” wskazuje, iż wyliczone elementy nie wyczerpują zakresu spraw, które statut ma określać. Informacje co powinien ponadto zawierać znajdują się również w innych przepisach, m.in. w ustawie z dnia 7 września 1991 r. o systemie oświaty, konkretnie w rozdziale 3a, w ustawie wprowadzającej, o której była już mowa wyżej oraz w rozporządzeniu Ministra Edukacji Narodowej z dnia 3 sierpnia 2017 r. w sprawie oceniania, klasyfikowania i promowania uczniów i słuchaczy w szkołach publicznych, a także innych aktach wykonawczych do ww. ustaw. Należy także pamiętać, iż w odniesieniu do m.in. dotychczasowego 4-letniego technikum stosuje się dotychczasowe przepisy w sprawie ramowych statutów publicznych szkół z odpowiednim uwzględnieniem przepisów Prawa oświatowego. Dyrektor szkoły jest obowiązany dopilnować przygotowania zmian w statucie, a ponadto zweryfikowania, czy statut nie zawiera postanowień sprzecznych z nowymi regulacjami.

Należy przy tym pamiętać, że tekst prawny, jakim jest statut szkoły, powinien być czytelny dla adresatów. Zakładana precyzyjność przepisów jest realizowana poprzez wyrażanie ich treści w sposób na tyle określony, aby treść norm prawnych nakładających obowiązki czy przyznających prawa była oczywista dla odbiorcy i umożliwiała ich egzekwowanie. Nakaz ich osiągania jest sformułowany w normatywnych regulacjach dotyczących zasad techniki prawodawczej. W odniesieniu do aktów prawa wewnętrznego takich jak uchwały rad pedagogicznych, statuty, regulaminy i zarządzenia stosuje się odpowiednie zapisy rozporządzenie Prezesa Rady Ministrów z dnia 20 czerwca 2002 r. w sprawie „Zasad techniki prawodawczej”, w szczególności: dział I Rozdział 4a, który określa sposób umieszczania zapisów epizodycznych wprowadzających odstępstwa od określonych przepisów, w których okres obowiązywania jest wyraźnie określony, dział II traktujący o zmianie/nowelizacji ustawy oraz dział VI dotyczący aktów normatywnych o charakterze wewnętrznym typu uchwały i zarządzenia.

Tym samym konstruując statut należy wziąć pod uwagę następujące zasady:

W statucie należy zachować ciągłość numeracji.
Podstawową jednostką redakcyjną statutu jest paragraf.
Paragrafy dzieli się na ustępy, które oznacza się liczbą arabską bez nawiasu (1. 2., itd.).
Paragraf dzieli się na ustępy, gdy samodzielną myśl wyraża zespół zdań, a także gdy między zdaniami wyrażającymi samodzielne myśli występują powiązania treściowe, ale treść żadnego z nich nie jest na tyle istotna, aby wydzielić ją w odrębny artykuł
W paragrafie jednozdaniowym nie stosuje się ustępów.
W obrębie ustępu lub paragrafu można wyodrębnić wyliczenia (wprowadzenie do wyliczenia i punkty), np. 1) 2)
W obrębie punktów można dokonać kolejnego wyliczenia, wprowadzając litery,

np. a) b).
W obrębie liter można dokonać kolejnego wyliczenia, wprowadzając tiret: [-]
Statut można grupować w jednostki systematyzacyjne – rozdziały.
Paragrafy grupuje się w rozdziały. Rozdziały numeruje się cyframi arabskimi

w kolejności porządkowej.
Tytuł rozdziału stanowi zwięzłe określenie treści lub zakresu regulowanych spraw, rozpoczęty wielką literą, zapisany od nowego wiersza.