W praktyce udzielania i korzystania z urlopu zdrowotnego nauczycieli w dalszym ciągu pojawiają się wątpliwości w zakresie stosowania przepisów Karty Nauczyciela. Największe bowiem trudności sprawia nie tylko zrozumienie regulacji prawnych, a ich odnoszenie do konkretnych sytuacji szkolnych. Sprawdź, jakie pojawią się problemy. Zachęcamy także do obejrzenia najnowszego szkolenia na temat urlopu dla poratowania zdrowia: Urlop dla poratowania zdrowia nauczycieli – zasady udzielania od 1 września 2025 r.

Warunki jakie należy spełnić do skorzystania z urlopu zdrowotnego

Zanim opiszę szczególne przypadki pojawiające się w praktyce warto wskazać, jakie warunki musi spełnić nauczyciel, aby w ogóle myśleć o urlopie dla poratowania zdrowia. W zależności od tego, czy ubiega się o pierwszy, czy kolejny urlop inne przesłanki należy spełnić (art. 73 Karty Nauczyciela).

I tak, aby skorzystać z pierwszego w życiu urlopu dla poratowania zdrowia, nauczyciel powinien łącznie spełnić następujące warunki:

• pozostawać w nauczycielskim stosunku pracy nawiązanym na czas nieokreślony w pełnym wymiarze zajęć,
• legitymować się co najmniej 7-letnim nieprzerwanym okresem pracy w zawodzie nauczyciela w wymiarze nie niższym niż połowa obowiązkowego wymiaru zajęć, przy czym okres ten powinien bezpośrednio poprzedzać rozpoczęcie urlopu
• nie posiadać uprawnień emerytalnych,
• uzyskać orzeczenie o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia od lekarza medycyny pracy albo przedstawić skierowanie na leczenie lub rehabilitację uzdrowiskową.

Gdy nauczyciel ubiega się o kolejny urlop zdrowotny to:

• nie musi spełniać przesłanki przepracowania co najmniej 7 lat w szkole bezpośrednio przed rozpoczęciem urlopu zdrowotnego,
• musi dodatkowo spełnić warunek rocznej karencji między kolejnymi urlopami,
• nie może korzystać z urlopu, jeżeli łączne wykorzystał już 3 lata urlopu. 

Wymóg stażu pracy przy pierwszym urlopie – co najmniej na ½ etatu

Nauczyciel musi przepracować co najmniej 7 lat w szkole w wymiarze co najmniej połowy obowiązkowego wymiaru zajęć.

Wskazówka!

Należy pamiętać, że w okresie reformy oświaty w związku z likwidacją gimnazjów można było ograniczać zatrudnienie poniżej 1/2 etatu. Takie ograniczenie poniżej 1/2 etatu przerywa bieg siedmioletniego okresu zatrudnienia. W praktyce zatem po takim ograniczeniu na nowo liczymy siedmioletni okres zatrudnienia do pierwszego urlopu zdrowotnego.

Wymóg stażu pracy przy pierwszym urlopie – musi być nieprzerywany

Za nieprzerwany uznaje się także okres pracy podjęty w szkole nie później niż w ciągu 3 miesięcy po ustaniu poprzedniego stosunku pracy w tej samej lub innej szkole.

Wkazówka!

Co prawda przerwy tej nie zalicza się do stażu pracy uprawniającego do urlopu zdrowotnego, ale nie ma ona wpływu na przerwanie biegu siedmioletniego okresu zatrudnienia. Warto szczególnie o tym pamiętać, gdy podejmujemy zatrudnienie po zakończeniu stanu nieczynnego (ostatniego lutego). Nie trzeba od razu od 1 marca znaleźć innej szkoły, ale na spokojnie mamy jeszcze 3 miesiące, czyli do końca maja należy podjąć zatrudnienie, żeby była zachowana ciągłość siedmioletniego okresu zatrudnienia przed pierwszym urlopem zdrowotnym.

Wymóg stażu pracy przy pierwszym urlopie – okresy nieobecności ponad 180 dni powodują przedłużenie siedmioletniego okresu zatrudnienia

Do okresu siedmioletniej pracy w szkole wlicza się okresy czasowej niezdolności do pracy wskutek choroby oraz urlopu innego niż wypoczynkowy, trwające łącznie nie dłużej niż 6 miesięcy. W przypadku okresu niezdolności do pracy i urlopu trwających dłużej niż 6 miesięcy wymagany okres pracy przedłuża się o ten okres.

Wskazówka!

Wskazane okresy nie muszą być nieprzerwane, zatem należy liczyć je zgodnie z regułą - 1 miesiąc = 30 dni (art. 114 Kodeksu cywilnego). Tylko łącznie okresy ponad 180 dni powodują przedłużenie okresu zatrudnienia wymaganego do skorzystania z pierwszego urlopu zdrowotnego.

W dniu rozpoczęcia urlopu musisz mieć pełny etat

Urlop przysługuje nauczycielowi zatrudnionemu w pełnym wymiarze (ale obowiązkowy 7-letni okres pracy przed  pierwszym urlopem może być przepracowany poniżej etatu). W praktyce już od wielu lat pojawia się problem: na jaki dzień ten pełen etat ma być zapewniony – na dzień złożenia wniosku, czy rozpoczęcia urlopu. Przyjmuje się, że warunek zatrudnienia w pełnym wymiarze zajęć musi być spełniony na dzień rozpoczęcia korzystania z urlopu dla poratowania zdrowia.

Wskazówka!

Należy uważać na korzystanie z ograniczenia zatrudnienia. Jeżeli nauczyciel wyrazi zgodę na ograniczenie zatrudnia w maju, a zamierza skorzystać z urlopu od 1 września to nie będzie uprawiony do urlopu nawet, jeżeli lekarz medycyny pracy wyda orzeczenie. W dniu rozpoczęcia urlopu, czyli 1 września będzie miał już ograniczony etat, a tym samym nie będzie spełniał przesłanki zatrudnienia w pełnym wymiarze. Nauczyciel będzie mógł skorzystać z urlopu o ile w takiej sytuacji rozpocznie korzystanie z niego będąc zatrudnionym w pełnym wymiarze zajęć, czyli przed 1 września. Jeśli zgodzi się na ograniczenie zatrudnienia od 1 września 2019 r. , a rozpocznie urlop zdrowotny przed tym dniem, od 1 września 2019 r ., mimo przebywania na urlopie dla poratowania zdrowia, będzie otrzymywał proporcjonalnie ograniczone wynagrodzenie. Wyrażenie zgody na ograniczenie w czasie urlopu zdrowotnego nie powoduje jego przerwania, a jedynie zmniejszenie wynagrodzenia.

Jeżeli posiadasz uprawnienia emerytalne nie dostaniesz urlopu

Jeżeli nauczyciel posiada uprawnienia emerytalne zarówno do wcześniejszej emerytury (czy z Karty Nauczyciela lub z innych ustaw), jak i emerytury w wieku powszechnym (wyrok SN z 4 grudnia 2003 r., I PK 72/03; wyrok SN z 26 marca 2007 r., I PK 262/06) nie przysługuje mu urlop zdrowotny. W tym przypadku nie warto składać wniosku o urlop, bo i tak nie zostanie udzielony. Dyrektor nawet nie może skierować na badania, bo warunek formalny nie został spełniony.

Wskazówka!

Należy pamiętać, że przepisy art. 73 Karty Nauczyciela mówią o uprawnieniach emerytalnych, a nie rentowych. Renta nie wyklucza skorzystania z urlopu zdrowotnego. Nauczyciel-rencista może zatem przejść na ten urlop.

Jeszcze jedna ważna sprawa: dyrektor bada czy nauczyciel spełnia przesłanki nabycia prawa do emerytury, a nie czy na nią przeszedł.  Jednak nauczyciel, który pracuje w szkole, pobierając jednocześnie emeryturę, również nie będzie mógł skorzystać z prawa do urlopu.

 Jeżeli dopiero nabędziesz uprawnienia emerytalne urlop zostanie skrócony

Nauczycielowi, któremu do nabycia prawa do emerytury brakuje mniej niż rok, urlop dla poratowania zdrowia nie może być udzielony na okres dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne. Uprawnienia emerytalne, taka jak w poprzednim przypadku, dotyczą zarówno prawa do wcześniejszej emerytury (czy z Karty Nauczyciela lub z innych ustaw), jak i emerytury w wieku powszechnym.

Wskazówka!

Jeżeli nauczyciel złożył wniosek o udzielenie urlopu dla poratowania zdrowia, a z badania warunków formalnych wynika, że nie nabył jeszcze uprawnień emerytalnych, należy wydać skierowanie na badania. Po uzyskaniu orzeczenia o potrzebie udzielenia urlopu dla poratowania zdrowia dyrektor udziela urlopu, mając na względzie, że może go udzielić na okres nie dłuższy niż do końca miesiąca poprzedzającego miesiąc, w którym nauczyciel nabywa uprawnienia emerytalne (np. jeżeli uprawnienia nabędzie we wrześniu 2019 roku to do 31 sierpnia 2019 r.).

Nie każda choroba uprawnia Cię do urlopu zdrowotnego

To jest pokłosie zmian jakie zostały wprowadzone do urlopu 1 stycznia 2018 r. Od tego dnia nie każde schorzenie

Urlop uzupełniający to urlop wypoczynkowy udzielany poza okresem ferii, za który przysługuje wynagrodzenie, a w razie jego niewykorzystania – ekwiwalent.

Nauczyciele zatrudnieni w szkołach i placówkach feryjnych mają obowiązek wykorzystania urlopu w okresie ferii zimowych i letnich zgodnie z organizacją roku szkolnego. W sytuacji, gdy nauczyciel takiej placówki nie może wykorzystać urlopu we wskazanym wyżej terminie, może go otrzymać w innym terminie, wyznaczonym w ciągu roku szkolnego. Urlop ten nie jest określany mianem urlopu uzupełniającego.

Kiedy możliwy urlop uzupełniający?

Urlop uzupełniający przysługuje w razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu:

• niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną,
• urlopu macierzyńskiego,
• urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego,
• urlopu ojcowskiego,
• urlopu rodzicielskiego,
• urlopu dla poratowania zdrowia,
• odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego.

Ustaleń, czy nauczycielowi przysługuje urlop uzupełniający i w jakim wymiarze, można dokonać dopiero po zakończeniu ferii letnich, czyli po 31 sierpnia danego roku.

Przykład:

Nauczyciel w czasie ferii zimowych 2019 roku korzystał ze zwolnienia lekarskiego. W czerwcu wnioskuje o udzielenie urlopu uzupełniającego za okres ferii zimowych.Choroba nauczyciela obejmująca dwutygodniowy okres ferii zimowych nie uprawnia go automatycznie do urlopu uzupełniającego. Żądanie udzielenia urlopu w wymiarze dwóch tygodni  w czerwcu jest nieuprawnione. Dopiero po zakończeniu ferii letnich wiadomo, czy nauczyciel wykorzystał w ciągu ferii zimowych i letnich osiem tygodni urlopu wypoczynkowego. Jeśli po zakończeniu ferii letnich okaże się, że nauczyciel nie wykorzystał w okresie ferii zimowych i letnich w sumie ośmiu tygodni urlopu wypoczynkowego – należy udzielić w ciągu roku szkolnego urlopu uzupełniającego.

Maksymalny wymiar urlopu uzupełniającego

Wymiar urlopu uzupełniającego wynosi maksymalnie do 8 tygodni (56 dni). Jest to różnica pomiędzy ośmioma tygodniami a okresem faktycznie wykorzystanego urlopu w czasie ferii zimowych i letnich. Wykorzystanie ośmiu tygodni urlopu w ciągu roku szkolnego uniemożliwia przyznanie prawa do urlopu uzupełniającego.

Kiedy należy wykorzystać urlop uzupełniający?

Urlop uzupełniający należy wykorzystać w trakcie roku szkolnego. Termin ustala dyrektor, biorąc pod uwagę wniosek nauczyciela (wzór wniosku został załączony do artykułu - WZÓR 1) oraz organizację pracy w szkole. Tydzień urlopu równa się 7 dniom kalendarzowym, wliczając w to dni wolne od pracy, niedziele i święta. Nauczyciel może rozpocząć urlop uzupełniający zaraz po zakończeniu ferii letnich bądź po powrocie do pracy (jeżeli po zakończeniu wakacji jest dalej nieobecny w pracy), jak też w późniejszym terminie. Prawidłowe jest udzielenie urlopu uzupełniającego bezpośrednio po zakończeniu urlopu macierzyńskiego czy rodzicielskiego.

Czy można udzielić urlopu uzupełniającego w częściach?

Tak. Dyrektor szkoły ma prawo udzielić urlopu uzupełniającego w rozbiciu na dwie lub więcej części (wzór odpowiedzi na wniosek nauczyciela - WZÓR 2). Ustalenie jego terminu powinno nastąpić z uwzględnieniem zasady wyrażonej w art. 64 ust. 4 Karty Nauczyciela, stanowiącej o prawie nauczyciela do nieprzerwanego czterotygodniowego urlopu wypoczynkowego. Nie ma przeszkód, aby udzielić urlopu uzupełniającego na dni wolne od zajęć dydaktycznych (np. na okres przerw świątecznych). Pamiętać tylko należy, że nauczycielowi zatrudnionemu w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, przysługuje urlop wypoczynkowy w wymiarze odpowiadającym okresowi ferii i w czasie ich trwania (art. 64 ust. 1 Karty Nauczyciela). Oznacza to, że w czasie ferii szkolnych nie można udzielić urlopu uzupełniającego, ponieważ w tym okresie nauczyciel korzysta z bieżącego urlopu wypoczynkowego.

Czy urlop uzupełniający można zamienić na ekwiwalent pieniężny?

Nie. Jeżeli nauczyciel pozostaje w zatrudnieniu, powinien wykorzystać w naturze przysługujący mu urlop wypoczynkowy. Nie może więc domagać się świadczenia pieniężnego w zamian za urlop wypoczynkowy niewykorzystany w okresie ferii. Jeżeli jednak, nie zdąży wykorzystać urlopu, a dojdzie do rozwiązania stosunku pracy nauczyciel jest uprawiony nie do urlopu uzupełniającego, a do ekwiwalentu za urlop (art. 66 ust. 2 Karty Nauczyciela).

Czy urlop uzupełniający powoduje przerwanie lub wydłużenie stażu na kolejny stopień awansu?

Nie. Cele urlopu wypoczynkowego i uzupełniającego są zbieżne: regeneracja sił pracownika, dlatego urlop uzupełniający, podobnie jak wypoczynkowy, nie powoduje wydłużenia stażu (art. 9d ust. 5 Karty Nauczyciela).

Do kiedy maksymalnie należy udzielić urlopu uzupełniającego?

Przepisy Karty Nauczyciela nie wskazują terminu i zasad udzielania urlopu uzupełniającego. Odnosząc się do regulacji Kodeksu pracy należy przyjąć, że urlopu uzupełniającego należy udzielić do 30 września następującego po roku, za który nauczyciel nabył prawo do urlopu uzupełniającego (art. 168 Kodeksu pracy).

Podstawa prawna:

• art. 9d, art. 66 , art. 66a, art. 91c ustawy z 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 967),
• art. 162, art. 168  ustawy  z 26  czerwca  1974  r. - Kodeks  pracy  (tekst  jedn.:  Dz. U.  z  2019 r.  poz.  1040).

Dariusz Skrzyński

07-06-2019

Jestem nauczycielką. W trakcie ferii chorowałam na Covid-19, byłam 2 dni na kwarantannie, a potem na izolacji domowej. W sumie nie wykorzystałam 13 dni urlopu podczas ferii zimowych. Jak w tym przypadku wykorzystać urlop?

W szkole feryjnej urlop wypoczynkowy przysługuje w wymiarze i w czasie trwania ferii zimowych i letnich (art. 64 ust. 1 Karty Nauczyciela). 

W razie niewykorzystania urlopu wypoczynkowego w całości lub części w okresie ferii szkolnych z powodu niezdolności do pracy wywołanej chorobą lub odosobnieniem w związku z chorobą zakaźną, urlopu macierzyńskiego, urlopu na warunkach urlopu macierzyńskiego, urlopu ojcowskiego, urlopu rodzicielskiego, urlopu dla poratowania zdrowia, odbywania ćwiczeń wojskowych albo krótkotrwałego przeszkolenia wojskowego - nauczycielowi przysługuje urlop w ciągu roku szkolnego, w wymiarze uzupełniającym do 8 tygodni (art. 66 ust. 1 Karty Nauczyciela).

W związku z powyższym choroba w czasie ferii uniemożliwia wykorzystanie urlopu. Na równi z  niezdolnością do pracy traktowana jest kwarantanna i izolacja domowa. Zatem okres kwarantanny i izolacji, który przypadł w czasie ferii zimowych, uniemożliwia korzystanie z urlopu wypoczynkowego. W konsekwencji w opisanej sytuacji nauczycielka za ten okres otrzyma wynagrodzenie chorobowe (zasiłek chorobowy) a nie średnią urlopową. Skoro nie było możliwości wykorzystania urlopu wypoczynkowego  w czasie ferii zimowych (13 dni), a w ciągu ferii letnich nauczyciel nie wykorzysta łącznie co najmniej 8 tygodni (56 dni), to nabędzie on wówczas prawo do urlopu uzupełniającego.

Wymiar wypoczynkowego urlopu uzupełniającego wynosi maksymalnie do 8 tygodni (56 dni) – art. 66 ust. 1 KN. Jest to różnica pomiędzy ośmioma tygodniami a okresem faktycznie wykorzystanego urlopu w czasie ferii zimowych i letnich (który jest mniejszy niż 8 tygodni). Wykorzystanie co najmniej ośmiu tygodni urlopu wypoczynkowe (56 dni) w ciągu roku szkolnego (w czasie ferii zimowych i letnich) uniemożliwia przyznanie prawa do urlopu uzupełniającego. 

Fakt niewykorzystania, w opisanym przypadku, w pełni urlopu wypoczynkowego w czasie ferii zimowych nie powoduje powstania obowiązku oddania tych niewykorzystanych dni. Dopiero jeżeli nauczycielka łącznie w czasie ferii zimowych i letnich nie wykorzysta co najmniej 8 tygodni urlopu wypoczynkowego, bo np. będzie chorował w wakacje, przebywał na kwarantannie czy izolacji, to dopiero wtedy dyrektor jest zobowiązany udzielić urlopu uzupełniającego, tak, żeby nauczycielka wykorzystała co najmniej 8 tygodni (56 dni) urlopu.

Zatem dyrekcja będzie w stanie ocenić, czy nauczyciel wykorzysta urlop w wymiarze co najmniej 56 dni czy nie dopiero pod koniec ferii letnich. Jeżeli nie wykorzysta, to urlop uzupełniający może być udzielony np. od 1 września. Nie może przypadać w okresie ferii letnich.

Podstawa prawna: 

• Ustawa z dnia 26 stycznia 1982 r. - Karta Nauczyciela (tekst jedn.: Dz.U. z 2019 r. poz. 2215 ze zm.).

Dariusz Skrzyński

31-01-2021

Ile dni urlopowych należy się nauczycielowi w szkole feryjnej, który objął funkcję wicedyrektora 1.04.2022?

Odpowiedź:

Nauczyciel do końca 2022 r. będzie korzystał z urlopu wypoczynkowego na dotychczasowych zasadach tj. w wymiarze ferii i w czasie ich trwania (art. 64 ust. 1 i art. 65 Karty Nauczyciela).

Nauczyciele zajmujący stanowiska: dyrektora, wicedyrektora, nauczyciela pełniącego inne stanowisko kierownicze, nauczyciela, który przez co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze (art. 64 ust. 2a Karty Nauczyciela), korzystają z urlopu wypoczynkowego w wymiarze 35 dni roboczych w czasie ustalonym w planie urlopów.

Nauczyciel zatrudniony w szkole, w której w organizacji pracy przewidziano ferie szkolne, uzyskuje prawo do pierwszego urlopu w ostatnim dniu poprzedzającym ferie szkolne, a prawo do drugiego i dalszych urlopów – w każdym następnym roku kalendarzowym (art. 65 Karty Nauczyciela). W związku z tym o sposobie korzystania z urlopu w danym roku kalendarzowym (na zasadach feryjnych czy nieferyjnych) decyduje stan na 1 stycznia. Przepisy nie przewidują bowiem zasad postępowania w przypadku powierzenia funkcji kierowniczej lub odwołania z niej nauczyciela w trakcie roku kalendarzowego. Jeżeli zajmuje on stanowisko kierownicze 1 stycznia danego roku, to przez cały rok korzysta z urlopu w systemie nieferyjnym. Jeśli nie, to do końca roku korzysta z urlopu w wymiarze ferii szkolnych i w czasie ich trwania.

Przykład

Nauczycielowi w szkole feryjnej powierzono funkcję wicedyrektora 1 kwietnia 2022 r. Zatem 1 stycznia 2022 r. był nauczycielem a to oznacza, że w całym 2022 roku korzysta z urlopu jak nauczyciel – w czasie i wymiarze ferii zimowych i letnich. Dopiero prawo do urlop w wymiarze 35 dni roboczych  nabędzie 1 stycznia 2023 r. jeśli w tym dniu nadal będzie pełnił funkcję kierowniczą.

Nauczyciel pełniący funkcję kierowniczą nie otrzyma pełnego, rocznego wymiaru urlopu wypoczynkowego tylko w przypadku rozwiązania lub nawiązania stosunku pracy w tracie roku kalendarzowego. Jak stanowi art. 64 ust. 5b Karty Nauczyciel (wprowadzony od 15 grudnia 2018 r.), do dyrektora i wicedyrektora szkoły oraz nauczyciela zajmującego inne stanowisko kierownicze w szkole, a także nauczyciela, który przez co najmniej 10 miesięcy pełni obowiązki kierownicze w zastępstwie nauczyciela, któremu powierzono stanowisko kierownicze, stosuje się odpowiednio przepis art. 64 ust. 5a Karty Nauczyciela. Wskazany przepis stanowi, że nauczyciel zatrudniony w szkole, w której nie są przewidziane ferie szkolne, w przypadku nawiązania lub ustania stosunku pracy w trakcie roku kalendarzowego ma prawo do urlopu wypoczynkowego w wymiarze proporcjonalnym do okresu przepracowanego, zgodnie z odrębnymi przepisami. Te odrębne przepisy to przepisy Kodeksu pracy. Zgodnie z art. 155^2a § 1 przy ustalaniu wymiaru urlopu proporcjonalnego kalendarzowy miesiąc pracy odpowiada 1/12 wymiaru urlopu przysługującego pracownikowi. Niepełny dzień urlopu zaokrągla się w górę do pełnego dnia (art. 155³ § 1 Kodeksu pracy). 

Przykład

Dyrektor 31 sierpnia 2022 r. rozwiązał stosunek pracy i przeszedł na emeryturę. Do tego dnia wykorzystał 15 dni urlopu wypoczynkowego. Biorąc pod uwagę okres zatrudnienia w danym roku kalendarzowym (8 miesięcy), nauczyciel nabył prawo do (35 dni : 12 miesięcy x 8 miesięcy) 24 dni urlopu. Skoro wykorzystał tylko 15 dni urlopu, za 9 dni należy wypłacić ekwiwalent. 

Dariusz Skrzyński

26-04-2022

Organem właściwym do zgłaszania naruszeń ochrony danych osobowych jest Prezes Urzędu Ochrony Danych Osobowych (Prezes UODO).

Zgłoszenia można dokonać za pomocą formularza dostępnego na stronie uodo.gov.pl na 4 sposoby:

1. Elektronicznie poprzez wypełnienie dedykowanego formularza dostępnego bezpośrednio na platformie biznes.gov.pl
2. Elektronicznie poprzez wysłanie wypełnionego formularza na elektroniczną skrzynkę podawczą ePUAP: UODO/SkrytkaESP
3. Elektronicznie poprzez wysłanie wypełnionego formularza za pomocą pisma ogólnego dostępnego na platformie biznes.gov.pl,
4. Tradycyjną pocztą, wysyłając wypełniony formularz na adres Urzędu.

Jeżeli naruszenie dotyczy danych osób w różnych krajach UE, Prezes UODO może być, ale nie musi być wiodącym (czyli właściwym dla administratora lub podmiotu przetwarzającego) organem nadzorczym. W przypadku transgranicznego naruszenia ochrony danych administrator powinien dokonać analizy, czy wiodącym organem nadzorczym w odniesieniu do czynności przetwarzania, które zostały objęte naruszeniem jest Prezes UODO, czy też może inny europejski organ nadzorczy.

Więcej na temat odpowiedzialności administratora za naruszenie ochrony danych osobowych znajdą Państwo w specjalnym materiale informacyjnym, który przygotował UDOO:

MATERIAŁ INFORMACYJNY

Źródło:

https://uodo.gov.pl/pl/138/1029

Dodatkowe zajęcia specjalistyczne mogą być organizowane w szkołach publicznych i niepublicznych w których kształcą się uczniowie, u których rozpoznano potrzebę wsparcia psychologiczno-pedagogicznego:

• podstawowych,
• ponadpodstawowych,
• artystycznych realizujących kształcenie ogólne w zakresie szkoły podstawowej,
• liceum ogólnokształcącego.

Dodatkowe godziny są przeznaczone za organizację zajęć specjalistycznych wynikających z rozporządzenia o pomocy psychologiczno pedagogicznej:

• korekcyjno-kompensacyjnych- zajęcia organizuje się dla uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi, w tym specyficznymi trudnościami w uczeniu się,
• logopedycznych- zajęcia organizuje się dla uczniów z deficytami kompetencji i zaburzeniami sprawności językowych,
• rozwijających kompetencje emocjonalno-społeczne- zajęcia organizuje się dla uczniów przejawiających trudności w funkcjonowaniu społecznym,
• innych zajęciach o charakterze terapeutycznym- zajęcia organizuje się dla uczniów z zaburzeniami i odchyleniami rozwojowymi mających problemy w funkcjonowaniu w szkole oraz z aktywnym i pełnym uczestnictwem w życiu szkoły. W przepisach nie ma katalogu tego typu zajęć. Mogą to byc zajęcia z:
  • terapii ręki,
  • dogoterapii,
  • gimnastyki korekcyjnej,
  • terapii integracji sensorycznej.

- dla uczniów, u których rozpoznano potrzebę wsparcia psychologiczno-pedagogicznego w tym zakresie.

Wsparciem objęte są godziny pomocy psychologiczno-pedagogicznej poza wymiarem ustalanym przez dyrektora szkoły i ustalonym w arkuszu organizacji szkoły.

Dodatkowe zajęcia specjalistyczne wchodzą w zakres pomocy psychologiczno-pedagogiczne. Dlatego nie mogą być traktowane jako realizacja zadań statutowych szkoły. Muszą być one zaliczane do zajęć realizowanych:

• w ramach pensum.
• w godzinach ponadwymiarowych.

W konsekwencji przydział dodatkowych zajęć specjalistycznych następuje w drodze:

• porozumienia stron – w przypadku nauczycieli zatrudnionych w niepełnym wymiarze,
• polecenia służbowego przydziału godzin ponadwymiarowych – dla nauczycieli zatrudnionych w pełnym wymiarze.

Nie trzeba mieć zgody nauczyciela na przydział godzin ponadwymiarowych. Zgoda będzie natomiast konieczna:

• do przydziału tych godzin nauczycielowi zatrudnionemu w niepełnym wymiarze (wszak nie obędzie się tu bez podpisania porozumienia stron),
• do przydziału godzin ponadwymiarowych w wymiarze powyżej ¼ pensum nauczyciela,
• do przydziału godzin ponadwymiarowych kobiecie w ciąży, osobie wychowującej dziecko do lat 4 oraz nauczycielowi w trakcie odbywania stażu,
• w przypadku przydzielenia dodatkowych zajęć specjalistycznych w ramach innego stanowiska pracy (wtedy konieczne będzie obliczenie pensum łączonego).

Przykład

Nauczyciel zajmuje stanowisko wychowawcy świetlicy w pełnym wymiarze. Jako że ma kwalifikacje z zakresu logopedii, dyrektor chce przydzielić mu dodatkowe zajęcia logopedyczne. To oznacza przydział nowego stanowiska pracy logopedy. Nie będzie to możliwe bez zgody nauczyciela (w trybie przeniesienia służbowego).

Przydział dodatkowych zajęć specjalistycznych przekraczający wymiar 1,5 pensum nauczyciela jest bezwzględnie niemożliwy. Nie zmienia tego zgoda nauczyciela.

Nie można natomiast przydzielać tych godzin w charakterze doraźnych zastępstw. Są to bowiem godziny planowane. 

Nie jest natomiast wykluczone zatrudnienie nowego nauczyciela w celu realizacji tych zajęć. Powinna być to wówczas umowa o pracę na czas określony.

Więcej na temat spraw kadrowych na szkoleniu: Prowadzenie spraw kadrowych w szkole z uwzględnieniem wprowadzonych i planowanych zmian prawa | 18-03-2022

Dariusz Skrzyński

22-02-2022

Przepisy prawa oświatowego nie wskazują, w jakim języku należy dokonywać wpisów tematów lekcji z języka obcego w dokumentacji szkolnej. Nauczyciele języków obcych często zapisują temat w języku, którego nauczają. Takie działanie nie jest właściwe.

Ustawa o języku polskim

Kwestię języka i jego stosowania reguluje ustawa z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim. Zgodnie z zapisami art. 5 ust. 1. ustawy podmioty, które wykonują zadania publiczne na terytorium Rzeczypospolitej Polskiej dokonują wszelkich czynności urzędowych oraz składają oświadczenia woli w języku polskim. Tym samym cała dokumentacja szkolna, w tym także programy nauczania języka obcego czy też w przypadku przedszkola program wychowania przedszkolnego, powinny być prowadzone, zapisane w języku polskim.

Należy także pamiętać, że dzienniki szkolne podlegają kontroli. Osoby sprawujące nadzór nie mają obowiązku znać obcych języków. Jest to więc kolejny powód, dla którego wpisy w dziennikach powinny być dokonywane w języku urzędowym naszego kraju.

Nie oznacza to jednak, że oryginalnej nazwy filmu, książki, ćwiczonej struktury gramatycznej, nie można wpisać w języku obcym. Można. Taki temat lekcji będzie zgodny z obowiązującymi przepisami:

„Budowa zdań przeczących i pytających w czasie teraźniejszym z zastosowaniem czasownika to be.”

Więcej na temat prowadzenia dokumentacji pedagogicznej znajdą Państwo w e-szkoleniu: Zasady prowadzenia dokumentacji pedagogicznej.

Podstawa prawna:

• Art. 5 ustawy z dnia 7 października 1999 r. o języku polskim (tekst jedn.: Dz.U. z 2018 r. poz. 931 z późn. zm.).

Beata Linowska

09-09-2019

Jakie obowiązki czekają dyrektora szkoły w grudniu? Przedstawiamy kalendarz na grudzień 2024 r.

Zobacz kalendarz >>>>

Przedstawiamy kalendarz dyrektora szkoły na listopad 2021 r. Oto zadania, jakie czekają dyrektora szkoły i placówki oraz wydarzenia ważne dla społeczności szkolnej.

Bożena Browarczyk

30-10-2021

Jakie zadania stoją przed dyrektorem i nauczycielami w październiku? Przedstawiamy kalendarz na październik 2021 r.

Bożena Browarczyk

29-09-2021

Jakie obowiązki czekają dyrektora szkoły oraz nauczycieli we wrześniu? Jakie czynności musi podająć dyrektor? Przedstawiamy kalendarz na wrzesień 2021 r.

W związku z podpisaniem w dniu 3 kwietnia 2019 r. przez Prezydenta RP ustawy wprowadzającej zmiany w stosowaniu tzw. RODO, niniejszym tekstem rozpoczynamy cykl artykułów traktujących o zmianach tych, istotnych z punktu widzenia szkół i placówek oświatowych. Na pierwszy ogień zmiany w Ustawie Prawo Oświatowe.

W dniu 3 kwietnia 2019 r. Prezydent podpisał ustawę o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). Ustawa ta wprowadza zmiany aż w 162 innych aktach prawnych i ma wejść w życie w 14 dni od ogłoszenia, zatem mają one zacząć obowiązywać z dniem 5 maja 2019 r.

Celem tych zmian jest dostosowanie przepisów naszego prawa do RODO – usunięcie tych sprzecznych, powielających zapisy RODO, a także doprecyzowanie zapisów już istniejących a mających wpływ na przetwarzanie danych osobowych. Jak się łatwo domyślić wprowadzone zmiany i nowe zapisy mają także wpływ na funkcjonowanie szkół i placówek oświatowych. Na co należy zwrócić uwagę?

Zmiany do ustawy Prawo oświatowe zostały wprowadzone w art. 148 cytowanej na wstępie ustawy z dnia 21 lutego 2019 r i tak:

• dodany art. 30a wprost wskazuje ustawę jako podstawę prawną przetwarzania danych osobowych w szkołach i placówkach systemu oświaty, a także przez organy prowadzące, sprawujące nadzór pedagogiczny, ale w zakresie niezbędnych do wykonywania zadań i obowiązków wynikających z ustawy, oznacza to, że przetwarzanie danych osobowych w tych jednostkach w na podstawie i zgodnie z zapisami ustawy nie wymaga zgody osób, których dane są przetwarzane;
• nauczyciele oraz inni pracownicy szkół i placówek, organy prowadzące i sprawujące nadzór pedagogiczny, którzy realizują czynności związane z przetwarzaniem danych sensytywnych, zostali zobowiązani do zachowania w tajemnicy informacji, które powzięli w związku z wykonywaniem pracy lub pełnieniem funkcji (art. 30a ust. 2);
• ww. osoby zostały zwolnione z obowiązku stosowania się do obowiązku wynikającego z art. 30a ust. 2 np.: w przypadku zagrożenia zdrowia ucznia lub, gdy uczeń, a w przypadku ucznia niepełnoletniego jego rodzic, wyrazi zgodę na ujawnienie określonych informacji;
• do obowiązków dyrektora szkoły/placówki została dodana (ust. 12 do art. 68) konieczność wdrożenia odpowiednich środków technicznych i organizacyjnych zapewniających zgodność przetwarzania danych osobowych przez szkołę z przepisami o ochronie danych osobowych – chodzi tu o zabezpieczenia fizyczne (szafki zamykane na klucz, monitoring – wprowadzony zgodnie z art. 108a ustawy Prawo oświatowe), ale też odpowiednią dokumentację, regulaminy, które wskażą prawa i obowiązki osób przetwarzających dane osobowe, organizację dostępu do zapisanych danych, do pomieszczeń. Nowelizując statut warto także dodać ten obowiązek do katalogu obowiązków dyrektora (!).

Pełna treść wprowadzonych zapisów znajduje się poniżej:

„Po art. 30 dodaje się art. 30a w brzmieniu:

                „Art. 30a. 1. Inne formy wychowania przedszkolnego, szkoły, placówki, organy prowadzące szkoły lub placówki, organy sprawujące nadzór pedagogiczny oraz inne podmioty realizujące zadania i obowiązki określone w ustawie przetwarzają dane osobowe w zakresie niezbędnym dla realizacji zadań i obowiązków wynikających z tych przepisów.

                 2. Nauczyciele oraz inne osoby pełniące funkcje lub wykonujące pracę w podmiotach, o których mowa w ust. 1, są obowiązani do zachowania w poufności informacji uzyskanych w związku z pełnioną funkcją lub wykonywaną pracą, dotyczących zdrowia, potrzeb rozwojowych i edukacyjnych, możliwości psychofizycznych, seksualności, orientacji seksualnej, pochodzenia rasowego lub etnicznego, poglądów politycznych, przekonań religijnych lub światopoglądowych uczniów.

              3. Przepisu ust. 2 nie stosuje się:

1) w przypadku zagrożenia zdrowia ucznia;

2) jeżeli uczeń, a w przypadku ucznia niepełnoletniego jego rodzic, wyrazi zgodę na ujawnienie określonych informacji;

3) w przypadku gdy przewidują to przepisy szczególne.””

"W art. 68 dodaje się pkt 12 w brzmieniu:

„12) wdraża odpowiednie środki techniczne i organizacyjne zapewniające zgodność przetwarzania danych osobowych przez szkołę lub placówkę z przepisami o ochronie danych osobowych.""

Zaprezentowane przepisy z pewnością mocno nie rewolucjonizują przetwarzania danych w placówkach oświatowych, z całą pewnością jednak wymagają od Państwa dostosowania niektórych już istniejących w placówce dokumentów. Mowa tu oczywiście przede wszystkim o Państwa dokumentacji w zakresie przetwarzania danych, gdzie należy dokonać stosownej aktualizacji (podstawa prawna przetwarzania danych osobowych - np. w klauzulach informacyjnych dla uczniów i rodziców, rejestrze czynności przetwarzania), ale też niestety i statutu.

Proszę pamiętać, że o ile zmiany w procedurach i regulaminach wprowadzić może sam Dyrektor, o tyle zmiany w statucie szkoły wymagają już udziału i uchwały rady pedagogicznej. Na koniec nieśmiało przypomnę o funkcji Inspektora Ochrony Danych, który powinien wesprzeć Dyrektora zarówno w ich opracowaniu, ale przede wszystkim w informowaniu o i przygotowaniu pracowników do stosowania nowych zapisów.

Już wkrótce artykuł: „Zmiany w stosowaniu RODO a Kodeks pracy”,  a także zapraszamy na szkolenia otwarte dotyczące ochrony danych osobowych, zadań, obowiązków IOD i sposobów ich dokumentowania, a także kontroli UODO - zaczynamy już 8 maja!

Podstawa prawna:

Ustawa z dnia 21 lutego 2019 r. o zmianie niektórych ustaw w związku z zapewnieniem stosowania rozporządzenia Parlamentu Europejskiego i Rady (UE) 2016/679 z dnia 27 kwietnia 2016 r. w sprawie ochrony osób fizycznych w związku z przetwarzaniem danych osobowych i w sprawie swobodnego przepływu takich danych oraz uchylenia dyrektywy 95/46/WE (ogólne rozporządzenie o ochronie danych). (Dz. U. z 2019 r. poz. 730).

Beata Linowska

14-04-2019

Dyrektor szkoły został umocowany przepisami prawa do wydawania kilku rodzajów decyzji administracyjnych. Są to decyzje o:

1. skreśleniu ucznia z listy uczniów;
2. wcześniejszym przyjęciu dziecka do szkoły;
3. odroczeniu obowiązku szkolnego dziecka zamieszkałego w obwodzie szkoły;
4. zezwoleniu na spełnianie obowiązku szkolnego lub nauki poza szkołą;
5. odmowie udzielenia zezwolenia na realizację indywidualnego programu lub toku nauki przez ucznia;
6. nadaniu lub odmowie nadania stopnia nauczyciela kontraktowego;
7. odmowie udostępnienia informacji publicznej, umorzeniu postępowania.

Na co dyrektor musi zwrócić uwagę wydając decyzję administracyjną?

Konieczne jest zwrócenie szczególnej uwagi na jej stronę formalną. Aby decyzja była ważna, musi, zgodnie zapisami art. 107 § 1 kodeksu postępowania administracyjnego, zawierać poniższe elementy:

1) oznaczenie organu administracji publicznej;
2) datę wydania;
3) oznaczenie strony lub stron;
4) powołanie się na podstawę prawną;
5) rozstrzygnięcie;
6) uzasadnienie faktyczne i prawne;
7) pouczenie, czy i w jakim trybie służy od niej odwołanie oraz o prawie do zrzeczenia się odwołania i skutkach zrzeczenia się odwołania;
8) podpis z podaniem imienia i nazwiska oraz stanowiska służbowego pracownika organu upoważnionego do wydania decyzji, a jeżeli decyzja wydana została w formie dokumentu elektronicznego – kwalifikowany podpis elektroniczny;
9) w przypadku decyzji, w stosunku do której może być wniesione powództwo do sądu powszechnego, sprzeciw od decyzji lub skarga do sądu administracyjnego – pouczenie o dopuszczalności wniesienia powództwa, sprzeciwu od decyzji lub skargi oraz wysokości opłaty od powództwa lub wpisu od skargi lub sprzeciwu od decyzji, jeżeli mają one charakter stały, albo podstawie do wyliczenia opłaty lub wpisu o charakterze stosunkowym, a także możliwości ubiegania się przez stronę o zwolnienie od kosztów albo przyznanie prawa pomocy. 

Co istotne, w § 2 art. 107 ustawodawca wskazał, iż przepisy szczególne mogą określać także inne składniki, które powinna zawierać decyzja – tak jest np. w przypadku decyzji o nadaniu stopnia awansu zawodowego, którego formalną stronę określają art. 9b. ust. 5 ustawy Karta Nauczyciela.

Brak któregokolwiek z wyżej wymienionych elementów decyzji skutkuje jej nieważnością, co znajduje potwierdzenie w orzecznictwie sądowym.

Warto tutuaj zwrócić uwag na decyzje wydawane w formie dokumentu elektronicznego, które często mają miejsce głównie w przypadku zapytań o informację publiczną. Przy każdej decyzji o odmowie udostępnienia informacji publicznej, złożenie podpisu przez osobę wydającą decyzję, jest warunkiem bezwzględnym do jej ważności. Bez znaczenia jest, czy decyzja wydawana jest w formie pisemnej, czy też w formie dokumentu elektronicznego, zawsze musi ona zawierać podpis osoby ją wydającą. Przy czym, w tym drugim przypadku, podpis zwykły zastępowany jest kwalifikowanym podpisem elektronicznym.

Decyzja sporządzona w formie dokumentu elektronicznego, która jest opatrzona innym podpisem niż kwalifikowany podpis elektroniczny, nie zostanie uznana za podpisaną.

Brak podpisu – zgodnego z art. 107 § 1 pkt 8., osoby reprezentującej organ uniemożliwia uznanie przygotowanego dokumentu za decyzję administracyjną. Taki, niepodpisany, dokument będzie tym samym tylko projektem decyzji, a ten nawet doręczony do składającego zapytanie o informację publiczna, nie wywoła żadnych skutków. Zatem podpis, a także wskazane w przepisach prawa pozostałe elementy decyzji, są warunkiem koniecznym do zaistnienia decyzji. 

Podstawa prawna:

Art. 68 ust. 1 ustawy Prawo oświatowe nakłada na dyrektora bardzo wiele obowiązków. Poniżej wybrane, przykładowe obowiązki dyrektora.

Dyrektor szkoły/placówki

• kieruje działalnością szkoły lub placówki oraz reprezentuje ją na zewnątrz; 
• sprawuje nadzór pedagogiczny; 
• sprawuje opiekę nad uczniami oraz stwarza warunki harmonijnego rozwoju psychofizycznego poprzez aktywne działania prozdrowotne; 
• realizuje uchwały rady szkoły lub placówki oraz rady pedagogicznej, podjęte w ramach ich kompetencji stanowiących; 
• dysponuje środkami określonymi w planie finansowym szkoły lub placówki zaopiniowanym przez radę szkoły lub placówki i ponosi odpowiedzialność za ich prawidłowe wykorzystanie;
• wykonuje zadania związane z zapewnieniem bezpieczeństwa uczniom i nauczycielom w czasie zajęć organizowanych przez szkołę lub placówkę; 
• odpowiada za realizację zaleceń wynikających z orzeczenia o potrzebie kształcenia specjalnego ucznia;
• itd., …

Poza tym:

• dyrektor jest kierownikiem zakładu pracy dla zatrudnionych w szkole/placówce nauczycieli i pracowników niebędących nauczycielami (art. 68 ust. 5);
• dyrektor szkoły prowadzącej kształcenie zawodowe ustala zawody, w których kształci szkoła (art. 68 ust. 7);
• dyrektor jest przewodniczącymrady pedagogicznej (art.69 ust. 4).

Czy wszystkie te zadania ma wykonywać jedna osoba - DYREKTOR?

W realizacji tych rozlicznych obowiązków ogromnym, nieocenionym wsparciem może być ZASTĘPCA, czyli  WICEDYREKTOR.

Stanowisko wicedyrektora tworzy się obowiązkowo w szkole, która liczy co najmniej 12 oddziałów (klas). W mniejszych jednostkach, nawet jeżeli nie ma takiego wymogu, stanowisko takie może być utworzone, jednak pod warunkiem uzyskania zgody organu prowadzącego.

Art. 97. 

1. W szkole, która liczy co najmniej 12 oddziałów, tworzy się stanowisko wicedyrektora. 
2. Dyrektor szkoły, za zgodą organu prowadzącego szkołę, może tworzyć dodatkowe stanowiska wicedyrektorów lub inne stanowiska kierownicze. 
3. Przepisy ust. 1 i 2 nie dotyczą szkół artystycznych.

W przedszkolach obowiązują odmienne kryteria, zgodnie z art. 101 ust. 1.

Art. 101. 1. Podstawową jednostką organizacyjną przedszkola jest oddział. 

2. W przedszkolu: 

1) liczącym co najmniej 6 oddziałów lub 

2) posiadającym oddziały zlokalizowane w różnych miejscach lub 

3) w którym co najmniej 2 oddziały pracują dłużej niż 10 godzin dziennie 

– może być utworzone stanowisko wicedyrektora przedszkola. 

3. Dyrektor przedszkola, za zgodą organu prowadzącego, może utworzyć stanowisko wicedyrektora w innych przypadkach niż określone w ust. 1, a także, za zgodą organu prowadzącego, może tworzyć inne stanowiska kierownicze.

Powierzenie stanowiska wicedyrektora następuje zazwyczaj na czas trwania kadencji dyrektora, ale może to być także okres krótszy lub czas nieokreślony (przepisy prawne nie normują tego jednoznacznie).

Odwołania ze stanowiska (jaki i powierzenie stanowiska) wicedyrektora dokonuje dyrektor szkoły.

Art. 64. 1. Jeżeli w szkole utworzono stanowisko wicedyrektora lub inne stanowiska kierownicze, powierzenia tych stanowisk i odwołania z nich dokonuje dyrektor szkoły, po zasięgnięciu opinii organu prowadzącego, rady szkoły oraz rady pedagogicznej.

Odwołanie może nastąpić z takich samych przyczyn jak w przypadku odwołania dyrektora, co uszczegóławia art. 66 ust. 1 Prawa oświatowego.

Art. 66. 1. Organ, który powierzył nauczycielowi stanowisko kierownicze w szkole lub placówce: 

1) odwołuje nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w razie:

a) złożenia przez nauczyciela rezygnacji, za trzymiesięcznym wypowiedzeniem,

b) ustalenia negatywnej oceny pracy lub negatywnej oceny wykonywania zadań wymienionych w art. 57 ust. 2w trybie określonym przepisami w sprawie oceny pracy nauczycieli – bez wypowiedzenia, 

c) złożenia przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny wniosku, o którym mowa w art. 56 ust. 3; 

2) w przypadkach szczególnie uzasadnionych, po zasięgnięciu opinii kuratora oświaty, a w przypadku szkoły i placówki artystycznej oraz placówki, o której mowa w art. 2 pkt 8, dla uczniów szkół artystycznych prowadzonej przez jednostkę samorządu terytorialnego – ministra właściwego do spraw kultury i ochrony dziedzictwa narodowego, może odwołać nauczyciela ze stanowiska kierowniczego w czasie roku szkolnego bez wypowiedzenia. 

Warto zwrócić uwagę na punkt drugi tego artykułu mówiący o szczególnie uzasadnionych przypadkach – takim uzasadnionym przypadkiem może być przedłużająca się usprawiedliwiona nieobecność w pracy (np. z uwagi na zwolnienia lekarskie)  - co potwierdza orzecznictwo (wyrok Naczelnego Sądu Administracyjnego z 4 lipca 2017 r., I OSK 553/17). Wtedy, po uzyskaniu wszystkich wymaganych opinii, dyrektor może odwołać z funkcji wicedyrektora nauczyciela korzystającego z długotrwałego zwolnienia lekarskiego. 

To, jak będzie przebiegała współpraca na linii dyrektor – zastępca/zastępcy zależy nie tylko od predyspozycji psycho-fizycznych, kompetencji, kwalifikacji, temperamentu czy osobowości, ale także od nadanych uprawnień.

Aby nie dochodziło do „kolizji uprawnień”, dyrektor powinien określić, w miarę możliwości, dość szczegółowy zakres tych uprawnień i obowiązków, zwany często przydziałem czynności.

Poniżej propozycje zapisów w przydziale czynności (ogólnym i szczegółowym). Oczywiście tworzymy, wybieramy te, które uważamy za zasadne w danej szkole/placówce.

Przykładowe zapisy ogólnego przydziału czynności:

• Czuwanie nad właściwą organizacją procesu dydaktyczno-wychowawczego szkoły;
• Opracowywanie tygodniowego planu zajęć dydaktycznych;
• Organizowanie zastępstw za nieobecnych nauczycieli;
• Wykonywanie zadań wynikających z realizacji nadzoru pedagogicznego;
• Sprawowanie nadzoru nad pracownikami obsługi i administracji  w szkole.

Szczegółowy zakres czynności będzie uzależniony od wielu czynników, w tym specyfiki szkoły/placówki i liczby zastępców. Do  obowiązków wicedyrektora  może należeć, np.:

• Sporządzanie (techniczne) arkusza organizacyjnego i ewentualnych aneksów na dany rok szkolny;
• Przygotowywanie  planu nadzoru pedagogicznego na dany rok szkolny i sprawozdania z realizacji tego planu;
• Opracowywanie tygodniowego planu zajęć dydaktycznych, dyżurów nauczycieli, semestralnych zjazdów słuchaczy szkół dla dorosłych oraz harmonogramu zajęć pozalekcyjnych;
• Organizacja zastępstw za nieobecnych nauczycieli i oraz wprowadzanie zmian w tym zakresie w dzienniku elektronicznym;  
• Wspieranie nauczycieli rozpoczynających prace w zawodzie i realizujących plany rozwoju zawodowego na poszczególne stopnie awansu zawodowego;
• Sporządzanie oceny realizacji planu rozwoju zawodowego  i projektu oceny pracy nauczycieli;
• Wnioskowanie do dyrektora w sprawie dodatków motywacyjnych, nagród i kar dla nauczycieli i pracowników administracji;
• Współpraca ze szkołami wyższymi w zakresie praktyk studenckich i nadzorowanie  praktyk; Współpraca z pracodawcami;
• Nadzorowanie przebiegu praktyki zawodowej i praktycznej nauki zawodu;
• Przygotowywanie informacji na spotkania z rodzicami i na posiedzenia rad pedagogicznych, w tym kwalifikacyjnych i podsumowujących prace;
• Prowadzenie szkoleniowych rad pedagogicznych, w ramach wewnątrzszkolnego doskonalenia;
• Opracowywanie harmonogramu głównych

Kwestia wizerunku, umieszczania informacji i zdjęć z imprez i uroczystości szkolnych oraz zdjęć pracowników tj. wychowawców, nauczycieli z dziećmi podczas różnych wydarzeń szkolnych, w Internecie na Facebooku grupowym, WhatsApp. O tym wszystkim piszemy w niniejszym artykule.

Zamieszczanie zdjęć w mediach społecznościowych szkoły

więcej na: www.oswiatowo.pl

Co roku dyrektorzy szkół i placówek są zobowiązani do opracowania sprawozdania z nadzoru pedagogicznego. Mają na to czas do 31 sierpnia. W sprawozdaniu należy przedstawić wyniki i wnioski wynikające ze sprawowanego przez nich nadzoru. Odgrywają one niebagatelną rolę, bowiem zgodnie z wymogami prawnymi plan nadzoru dyrektora na nowy rok szkolny powinien być zawsze opracowywany m.in. z uwzględnieniem wniosków wynikających z nadzoru sprawowanego w poprzednim roku szkolnym. Tak więc ich treść w sposób istotny wpływa na kierunki działań podejmowanych przez dyrektora oraz nauczycieli w danym roku i powinna przyczyniać się do lepszego funkcjonowania szkoły. Jak zatem prawidłowo je redagować, aby każdy z nich spełniał wyznaczoną mu rolę? 

Po pierwsze w przypadku wniosków i rekomendacji widoczny i niezbędny jest system przyczynowo-skutkowy. Wnioski powinny odnosić się bezpośrednio do podejmowanych działań określonych w planie, a rekomendacje powinny z kolei wynikać z kluczowych wniosków z badania. Należy również pamiętać, że wnioski i rekomendacje nie powinny być ogólnymi tezami, lecz odnosić się do konkretnych sytuacji. Wyniki podejmowanych w ramach nadzoru działań odpowiadają na pytanie „jak jest?”, natomiast wnioski powinny być odpowiedzią na pytanie „o czym to świadczy?”

Jakie są zasady redagowania wniosków i rekomendacji? 

Wnioski powinny być czytelne: to stwierdzenie faktu, jest tak…i tak…, wnioski to nie dane, nie opinie, nie komentarze. Wnioski muszą mieć oparcie w zebranych danych i muszą z nich wynikać. Formułując wnioski należy tak konstruować wypowiedź, by podprowadzać pod rozwiązanie zdiagnozowanego problemu, czyli to jest o „krok przed rekomendacją”. Powinny przyjąć formę konkluzji: nad czym pracować? jakie obszary doskonalić? 

Co charakteryzuje rekomendacje?

Rekomendacje to zaplanowanie działań zmierzających do poprawy sytuacji. Najczęściej zaczynają się do słów: należy zaplanować, zbadać, opracować, ustalić, istnieje potrzeba itp. Rekomendacje mogą być: operacyjne, tj. możliwe do zastosowania w krótkim okresie albo perspektywiczne, czyli długoterminowe. Można je uporządkować czasowo tzn. zdecydować, które powinny być wdrożone jak najszybciej, a które później.

Oto dwa przykłady obrazujące wskazane zasady:

Przykład 1.

Przypuśćmy, że dyrektor w planie nadzoru na dany rok szkolny zaplanował kontrolę w obszarze dokumentowanie procesu dydaktyczno – wychowawczego mającą na celu ocenę poprawności i terminowości prowadzenia przez nauczycieli dokumentacji przebiegu nauczania skupiając się głównie na kontroli dzienników zajęć lekcyjnych i innych prowadzonych przez specjalistów oraz arkuszy ocen uczniów. 

W wyniku przeprowadzonych kontroli dokumentacji szkolnej dyrektor ustalił, że w 70% dzienników lekcyjnych i 60% arkuszy występują różnego rodzaju uchybienia i nieprawidłowości. Na podstawie powyższych wyników sformułował następujący wniosek: Nauczyciele w wielu przypadkach nie przestrzegali obowiązujących przepisów dotyczących prowadzenia dokumentacji przebiegu nauczania. W związku z powyższym ustalono, że należy zaplanować szkolenie systematyzujące wiedzę nauczycieli o przepisach związanych ze sposobem prowadzenia dokumentacji, następnie opracować wewnątrzszkolną procedurę dotyczącą jej prowadzenia oraz wspomagać w ramach WDN nauczycieli, szczególnie młodszych stażem, w realizacji tego istotnego z punktu widzenia zadania szkoły. 

Przykład 2.

W wyniku przeprowadzonej w szkole ewaluacji wewnętrznej okazało się, że uczniowie w niewielkim stopniu są zainteresowani proponowanymi przez szkołę zajęciami pozalekcyjnymi. Taki też został sformułowany wniosek w badanym przez szkołę obszarze: Szkoła lub placówka wspomaga rozwój uczniów, z uwzględnieniem ich indywidualnej sytuacji. 

Jakie w związku z tym ustalenia zostały poczynione przez radę pedagogiczną? 

Przede wszystkim postanowiono ocenić atrakcyjność oferty edukacyjnej oraz zdiagnozować potrzeby uczniów. Ponadto na podstawie tych danych zmodyfikować ofertę zajęć pozalekcyjnych rezygnując z zajęć, w których uczniowie nie uczestniczyli i wprowadzając zajęcia zgodnie z ich potrzebami. Zaplanować szkolenia nauczycieli w celu uatrakcyjnienia zajęć przez stosowanie metod aktywizujących dostosowanych do stylów uczenia się uczniów. Natomiast w ramach nadzoru pedagogicznego dyrektor w nowym roku szkolnym zaplanował obserwacje zajęć pozalekcyjnych.

Z powyższych przykładów wynika, że w doskonaleniu funkcjonowania szkoły niebagatelną rolę odgrywa rada pedagogiczna. Mając na uwadze ten cel ustawodawca określił w art. 70 ust.1 pkt. 6 ustawy Prawo oświatowe kompetencję stanowiącą rady pedagogicznej, z której treści wynika obowiązek ustalenia przez nią sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego, w tym sprawowanego nad szkołą przez organ sprawujący nadzór pedagogiczny, w celu doskonalenia pracy szkoły. Przywołany przepis stanowi o tym, że rada pedagogiczna powinna być również zapoznawana z wynikami działań przeprowadzonych w szkole przez przedstawicieli organu nadzoru pedagogicznego. A zatem rada pedagogiczna po zapoznaniu się do 31 sierpnia z wynikami i wnioskami ze sprawowanego przez dyrektora nadzoru pedagogicznego powinna zastanowić się nad sposobem ich wykorzystania. Ustalenie sposobu ich wykorzystania powinno odbyć się poprzez przyjęcie stosownej uchwały, która zostanie wykorzystana przez dyrektora do konstrukcji planu nadzoru na kolejny rok szkolny.

W załączeniu przedstawiamy propozycję wzoru uchwały rady pedagogicznej w sprawie sposobu wykorzystania wyników nadzoru pedagogicznego.

Podstawa prawna:

• Ustawa z dnia 14 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz. U. z 2020 r. poz. 910);
• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 25 sierpnia 2017 r. w sprawie nadzoru pedagogicznego (Dz. U. poz. 1658 oraz z 2019 r. poz. 1627).

Bożena Browarczyk

24-08-2020

Rozstrzygnięcie, które wyjście ze szkoły jest „wycieczką”, a które „wyjściem grupowym” wymaga ustalenia, czy dane wyjście uczniów jest związane z działalnością turystyczno-krajoznawczą szkoły. Jeżeli tak, to forma określana jest jako wycieczka. Jeżeli nie, będzie uznana jako wyjście grupowe, które wymaga, zamieszczenia odpowiedniej adnotacji w odrębnym rejestrze.

Podstawową formą działalności turystyczno-krajoznawczej jest wycieczka

Publiczne szkoły mogą organizować dla uczniów krajoznawstwo i turystykę w trakcie roku szkolnego, w szczególności w ramach zajęć dydaktyczno-wychowawczych lub opiekuńczych, z wyjątkiem okresu ferii letnich i zimowych oraz wiosennej i zimowej przerwy świątecznej. Cele organizowanego przez szkoły krajoznawstwa i turystyki oraz zasady organizacji wycieczek szkolnych reguluje rozporządzenie MEN z 25 maja 2018 r. Zgodnie z jego przepisami formami działalności w zakresie krajoznawstwa i turystyki są:

• wycieczki przedmiotowe – inicjowane i realizowane przez nauczycieli w celu uzupełnienia programu nauczania w ramach jednego lub kilku przedmiotów,
• wycieczki krajoznawczo-turystyczne o charakterze interdyscyplinarnym, w których udział nie wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, organizowane w celu nabywania wiedzy o otaczającym środowisku i umiejętności zastosowania tej wiedzy w praktyce,
• specjalistycznych wycieczki krajoznawczo-turystyczne, w których udział wymaga od uczniów przygotowania kondycyjnego, sprawnościowego i umiejętności posługiwania się specjalistycznym sprzętem, a program wycieczki przewiduje intensywną aktywność turystyczną, fizyczną lub długodystansowość na szlakach turystycznych.

Wyjście poza teren szkoły

Nie każde zorganizowane wyjście z uczniami poza teren szkoły jest wycieczką. Poza terenem szkoły mogą być także organizowane różne zajęcia, w tym zajęcia sportowe. Są one innymi formami działalności dydaktyczno-wychowawczej szkoły w myśl art. 109 ust. 4 Prawa oświatowego.

Zakwalifikowanie wyjść poza teren szkoły do innej kategorii niż wycieczka wymaga odmiennego dokumentowania, w sposób przyjęty w szkole. Takim dokumentem jest rejestr wyjść.

Zgodnie z § 2a rozporządzenia Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz. U. z 2003 r. Nr 6, poz.69 ze zm.) dyrektor albo upoważniona przez niego osoba prowadzi rejestr wyjść grupowych uczniów, z wyjątkiem wycieczek – patrz przykład.

Dyrektor szkoły powinien zarządzeniem wskazać osobę prowadzącą rejestr, do której będą zgłaszali się nauczyciele planujący wyjście poza teren szkoły. Należy również określić dokładnie uszczegółowić pojęcie wyjścia, aby kwestia wpisywania do rejestru nie stanowiła problemu dla nauczycieli.

Wyjście a wycieczka

Rozstrzygnięcie, które wyjście ze szkoły jest „wycieczką”, a które „wyjściem grupowym” wymaga uwzględnienia rozporządzenia MEN z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki, zgodnie z którym szkoła może organizować krajoznawstwo i turystykę. W § 2 ww. rozporządzenia określone zostały cele wycieczki:

• poznawanie kraju, jego środowiska przyrodniczego, tradycji, zabytków kultury i historii,
• poznawanie kultury i języka innych państw,
• poszerzanie wiedzy z różnych dziedzin życia społecznego, gospodarczego i kulturalnego,
• wspomaganie rodziny i szkoły w procesie wychowania,
• upowszechnianie wśród uczniów zasad ochrony środowiska naturalnego oraz wiedzy o składnikach i funkcjonowaniu rodzimego środowiska przyrodniczego, a także umiejętności korzystania z zasobów przyrody,
• upowszechnianie zdrowego stylu życia i aktywności fizycznej oraz podnoszenie sprawności fizycznej,
• poprawę stanu zdrowia uczniów pochodzących z terenów zagrożonych ekologicznie,
• przeciwdziałanie zachowaniom ryzykownym, w szczególności w ramach profilaktyki uniwersalnej,
• poznawanie zasad bezpiecznego zachowania się w różnych sytuacjach.

Zatem nie każde wyjście z uczniami poza teren szkoły musi być wycieczką. Jeśli służy realizacji innych celów niż wycieczka, dyrektor szkoły może zaliczyć je do innej grupy.

Podstawa prawna:

• art. 109 ust. 4 ustawy z 16 grudnia 2016 r. Prawo oświatowe (Dz.U. z 2018 r. poz. 996),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 25 maja 2018 r. w sprawie warunków i sposobu organizowania przez publiczne przedszkola, szkoły i placówki krajoznawstwa i turystyki (Dz.U. z 2018 r. poz. 1055),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej i Sportu z 31 grudnia 2002 r. w sprawie bezpieczeństwa i higieny w publicznych i niepublicznych szkołach i placówkach (Dz.U. z 2003 r. nr 6, poz. 69 ze zm.).

Dariusz Skrzyński

11-06-2019

Epidemia to czas, w którym może dochodzić do braków kadrowych w szkołach i placówkach z uwagi na zwiększoną zachorowalność. Zwiększona zachorowalność może dotyczyć także dzieci i tym samym wpływać na ich liczebność w klasach, grupach. Roszady nauczycieli pomiędzy placówkami są rozwiązaniem, które może zapewnić funkcjonowanie szkół, przedszkoli, placówek w tym okresie.

Jak wyjaśnia MEiN przepisy ustawy covidowej pozwalają na czasowe przeniesienie nauczyciela do innego przedszkola czy szkoły.

"Przepisy art. 3a ustawy z dnia 2 marca 2020 r. o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych, obowiązujące od 24 czerwca 2020 r., przewidują możliwość czasowego przeniesienia pracownika do innej jednostki organizacyjnej” – informuje wiceminister edukacji Dariusz Piontkowski.

Zgodnie z zapisami ustawy w okresie obowiązywania stanu zagrożenia epidemicznego albo stanu epidemii wójt, burmistrz, prezydent miasta, starosta, marszałek województwa może polecić tymczasowe przeniesienie pracownikowi podległego mu urzędu, ale też - kierownikowi podległej jednostki organizacyjnej, tymczasowe przeniesienie pracownika tej jednostki.

Art. 3a.  [Przeniesienie pracownika samorządowego do pracy w innej jednostce]

„W świetle obowiązujących przepisów takimi jednostkami są m.in. przedszkola, szkoły i placówki oświatowe prowadzone przez jednostki samorządu terytorialnego” – wskazuje wiceminister Piontkowski. „Przepisy art. 3a powołanej ustawy posługują się pojęciem „pracownika podległej jednostki organizacyjnej”, bez wskazania, że dotyczy to pracownika samorządowego, przez co wnioskować należy, że dotyczy on wszystkich pracowników tych jednostek, a nie tylko pracowników samorządowych zatrudnionych w tych jednostkach”.

Ponadto w uzasadnieniu do ustawy znalazł się zapis:

"Projektowany przepis przewiduje możliwość jednostronnej, czasowej zmiany zadań dotychczas wykonywanych przez pracownika. Przeniesienia pracowników podległego urzędu gminy dokonywałby wójt, burmistrz lub prezydent miasta. Natomiast pracowników gminnych jednostek organizacyjnych kierownik takiej jednostki na polecenie wójta, burmistrza, prezydenta miasta.  

Rozwiązanie przewidziane w art. 3a dotyczyłoby wszystkich pracowników zatrudnionych w jednostkach, o których mowa w art. 2 ustawy z dnia 21 listopada 2008 r. o pracownikach samorządowych. Powierzenie pracownikowi innej pracy, nieprzewidzianej w umowie o pracę, na podstawie proponowanej regulacji, miałoby charakter czasowy. 

Projektowany przepis nie przewiduje ani zgody pracownika na jego przeniesienie, ani porozumienia między pracodawcami. Jedynie w sytuacji określonej w ust. 3  proponowanego rozwiązania przewidziany jest wymóg zgody pracownika (tj. kobiety w ciąży i pracownika opiekującego się dzieckiem do ukończenia przez nie 4 lat lub osoby będącej jedynym opiekunem dziecka w wieku do lat piętnastu)."

03-03-2021

Projekt rozporządzenia zmieniającego istniejące rozporządzenie w sprawie wymagań, jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w publicznym przedszkolu, publicznej szkole podstawowej, publicznej szkole ponadpodstawowej oraz publicznej placówce (Dz.U. 2017 poz. 1597 – obowiązujące rozporządzenie) został podpsiany przez Ministra Edukacji Narodowej. W obowiązującym rozporządzeniu z dniem 1 września 2019 roku nastąpią poniższe zmiany:

1. Warunkiem zajmowania stanowiska dyrektora, wicedyrektora oraz innego stanowiska kierowniczego w przedszkolu, szkole i placówce oraz ich zespole będzie co najmniej bardzo dobrą oceną pracy, uzyskana w okresie ostatnich pięciu lat pracy, a nie – jak dotychczas – pozytywna ocena dorobku zawodowego uzyskana w okresie ostatniego roku lub co najmniej dobra ocenę pracy uzyskana, w przypadku dyrektora w okresie ostatnich pięciu lat pracy, w przypadku wicedyrektora w okresie ostatnich czterech lat pracy, zaś w przypadku nauczyciela zajmującego inne stanowisko kierownicze w okresie ostatnich trzech lat pracy.
2. Wprowadzona zostaje możliwość zajmowania stanowiska dyrektora, wicedyrektora albo innego stanowiska kierowniczegow publicznym przedszkolu, publicznej szkole i publicznej placówce oraz zespole publicznych przedszkoli, szkół lub placówek przez nauczyciela mianowanego lub dyplomowanego, zatrudnionego na stanowisku związanym z oświatą w urzędzie organu administracji rządowej, urzędzie organu administracji samorządowej, kuratorium oświaty, Centrum Edukacji Artystycznej, Centralnej Komisji Egzaminacyjnej i okręgowych komisjach egzaminacyjnych, który spełnia wymagania określone w rozporządzeniu, z wyjątkiem wymogu posiadania co najmniej bardzo dobrej oceny pracy.

W projekcie znalazły się także przepisy przejściowe. Tym samym:

• osoby zajmujące w dniu wejścia w życie projektowanego rozporządzenia, stanowisko dyrektora w publicznym przedszkolu, szkole lub placówce oraz ich zespole, które przed przystąpieniem do konkursu albo przed powierzeniem tego stanowiska legitymowały się dobrą oceną pracy lub pozytywną oceną dorobku zawodowego, pozostaną na dotychczasowym stanowisku do końca okresu, na jaki powierzono im to stanowisko,

• osoby, które zostały już wyłonione w drodze konkursu, a którym nie powierzono jeszcze tego stanowiska oraz osoby, które biorą udział w konkursach ogłoszonych przed dniem wejścia w życie niniejszego rozporządzenia (§ 3 ust. 1 projektowanego rozporządzenia), wciąż będą obowiązywały dotychczasowe przepisy, a zatem warunek: co najmniej dobrej oceny pracy lub pozytywnej oceny dorobku zawodowego.

Podstawa prawna:

• Rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z dnia 28 sierpnia 2019 r. zmieniającego rozporządzenie w sprawie wymagań jakim powinna odpowiadać osoba zajmująca stanowisko dyrektora oraz inne stanowisko kierownicze w publicznym przedszkolu, publicznej szkole podstawowej, publicznej szkole ponadpodstawowej oraz publicznej placówce (Dz. U. z 2019 r., poz. 1661).

Beata Linowska

29-08-2019

Szkoła jest całkowicie zamknięta, w związku z czym pracownicy nie świadczą pracy, ale są gotowi do jej wykonywania. Pracownicy administracji pewne prace wykonują w domu.  Jak prawidłowo naliczyć wynagrodzenie dla pracowników administracji i obsługi?

W rozporządzeniu MEN z 11 marca 2020 r. wskazano, że czasowe ograniczenie funkcjonowania jednostek systemu oświaty polega na zawieszeniu prowadzenia działalności dydaktycznej, wychowawczej i opiekuńczej. Nie jest to więc zamknięcie zakładu pracy. Ponadto począwszy od 25 marca 2020 r. żaden pracownik szkoły nie może pracować na jej terenie, z wyłączeniem przypadków, gdy jest to niezbędne do:

• realizowania zadań związanych z wykorzystaniem metod i technik kształcenia na odległość (lub w inny przyjęty sposób),
• zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły (§ 4a rozporządzenia MEN z 11 marca 2020 r.).

To wiąże się z koniecznością zaplanowania u większości pracowników pracy zdalnej. Natomiast u tych, u których taka praca nie wchodzi w grę, pozostaje ograniczenie obowiązków w szkole do niezbędnego minimum albo przestój.

I teraz w zależności od tego czy i jak pracownik administracji i obsługi wykonuje pracę tak należy za nią wynagradzać.

Pracownicy administracji i obsługi, którzy wykonują prace na terenie szkoły np. sekretarz szkoły, referent, konserwator dostają normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach. Dyrektor tylko musi zapewnić bezpieczeństwo i higienę związane z pracą - środki higieny osobistej i dostęp do urządzeń higieniczno-sanitarnych (art. 233 Kodeksu pracy) – w szczególności środki do mycia rąk dezynfekujące, rękawiczki, itd.

Pracownicy administracji i obsługi, na stanowiskach, na których wykonywanie pracy nie jest konieczne do zapewnienia ciągłości funkcjonowania szkoły, należy wprowadzić tzw. pracę zdalną. O tym, którzy są to pracownicy, decyduje dyrektor, np. księgowa lub inna osoba pracują z dokumentami. Za taką pracę powinni oni otrzymywać normalne wynagrodzenie tak jak w poprzednich miesiącach.

W ramach pracy zdalnej można powierzyć pracownikowi inne obowiązki (spoza zakresu czynności dla jego stanowiska pracy). W takiej sytuacji dyrektor musi dokonać powierzenia, o którym mowa w art. 42 § 4 Kodeksu pracy:

• jeżeli wymagają tego potrzeby szkoły,
• w drodze polecenia służbowego (najlepiej na piśmie),
• maksymalnie na 3 miesiące,
• tylko w ramach kwalifikacji pracownika,
• bez obniżenia wynagrodzenia pracownika.

Pracownicy administracji i obsługi, dla których praca zdalna jest niemożliwa, tj. kucharki i intendenci, ale i  inni pracownicy, którzy nie świadczą pracy, pozostają w gotowości do pracy w domu. W tym przypadku należy wypłacić wynagrodzenie przestojowe z art. 81 Kodeksu pracy.

Wynagrodzenie postojowe to wynagrodzenie wynikające z osobistego zaszeregowania pracownika określone stawką godzinową lub miesięczną. Osobiste zaszeregowanie to wynagrodzenie zasadnicze.

W orzecznictwie wskazuje się, że wynagrodzenie to obejmuje jedynie wynagrodzenie zasadnicze co do zasady bez dodatków (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r., I PKN 455/00 ). Wyjątkiem jest uwzględnienie w wynagrodzeniu za przestój dodatku funkcyjnego, zgodnie z uchwałą Sądu Najwyższego z 30.12.1986 r. (sygn. akt III PZP 42/86), wyrokiem Sądu Najwyższego z 8.02.2018 r. (sygn. akt I PK 347/16). Ten korzystniejszy dla nauczycieli pogląd prezentuje także MEN. Zatem możliwe jest uwzględnienie go i stosowanie z uwagi na brak jednolitego orzecznictwa w sprawach pracowniczych. Natomiast w skład stawki osobistego zaszeregowania (czyli wynagrodzenia za przestój) nie wchodzi dodatek stażowy (wyrok Sądu Najwyższego z 16.11.2000 r. (sygn. akt I PKN 455/00)), czy premia regulaminowa. Formalnie jednak decyzja należy do dyrektora i jego interpretacji.

W tym przypadku nie stosuje się § 4 rozporządzenie Ministra Pracy i Polityki Społecznej w sprawie sposobu ustalania wynagrodzenia w okresie niewykonywania pracy oraz wynagrodzenia stanowiącego podstawę obliczania odszkodowań, odpraw, dodatków wyrównawczych do wynagrodzenia oraz innych należności przewidzianych w Kodeksie pracy.

Ten przepis ma zastosowanie do wynagrodzenia określonego procentowo. W przypadku administracji i obsługi wynagrodzenie jest określone stawką miesięczną. 

Więcej informacji dotyczących kadr w okresie ograniczonego funkcjonowania szkół przedstawimy w trakcie szkolenia - webinarium:

Kadry w oświacie w okresie epidemii – najczęstsze wątpliwości, już 7 kwietnia.

Podstawa prawna:

• art. 81 ustawy z 26 czerwca 1974 roku Kodeks pracy (Dz. U. z 2019 r. poz. 1040 ze zm.),
• art. 3 ustawy z 2 marca 2020 roku o szczególnych rozwiązaniach związanych z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19, innych chorób zakaźnych oraz wywołanych nimi sytuacji kryzysowych (Dz. U. z 2020 r. poz. 374),
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 11 marca 2020 roku w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz. U. z 2020 r. poz. 410 ze zm).
• rozporządzenie Ministra Edukacji Narodowej z 20 marca 2020 r. zmieniające rozporządzenie w sprawie czasowego ograniczenia funkcjonowania jednostek systemu oświaty w związku z zapobieganiem, przeciwdziałaniem i zwalczaniem COVID-19 (Dz.U. z 2020 r. poz. 492).

Dariusz Skrzyński

01-04-2020